EXPRES ZAGŁĘBIA, Sosnowiec, środa 8 sierpnia 1934 roku. Nr 215

"Jedyny organ demokratyczny niezależny woj. kieleckiego."

Zwłoki przez. Hindenburga spoczęły w „Wieży Wodzów” na polach Tannenbergu.

OLSZTYNEK, 87 (Od specjalnego koresp. PAT.).
"Na dworzec w Olsztynku przybywały bez przerwy pociągi nadzwyczajne przywożące uczestników uroczystości żałobnych. Obliczają, iż przybyło 200 tys. osób. Szosy okoliczne zapchane były samochodami i wozami ludności z pobliskich miejscowości zmierzającej do Tannenbergu. Trumna ze zwłokami zmarłego prezydenta przybyła na miejsce uroczystości pogrzebowych o godz. 5 i pół rano.

Nabożeństwo Żałobne w Neudeck.
Wczoraj o godz. 9 wieczorem w Neudeck w obecności najbliższej rodziny odbyło się nabożeństwo w hallu zamkowym, gdzie na wysokim katafalku spoczywała trumna ze zwłokami zmarłego prezydenta Rzeszy. Wszystkie światła oprócz pochodni były zgaszone. Po ukończonem nabożeństwie rozległy się dźwięki marsza żałobnego. Żołnierze pułków, które brały udział w bitwie pod Tannenbergiem a którzy pełnili teraz straż honorową przy trumnie zmarłego marszałka, sprezentowali broń. Trumnę wyniesiono z hallu pałacu i ustawiono przed portalem. Po defiladzie pocztów sztandarowych zwłoki prezydenta Rzeszy złożono na lawecie armatniej zaprzężonej w 6 karych koni. Sztandar Rzeszy nakrył trumnę. Złożono na nim szablę zmarłego i buławę marszałkowską. Wśród szpaleru pochodni kondukt żałobny wyruszył z Neudeck do Olsztynka.

W  „Wieży Wodzów”
Trumnę ze zwłokami prezydenta Rzeszy złożono na razie w t. zw. „wieży wodzów”, skąd została przeniesiona na katafalk ustawiony pośrodku olbrzymiego podwórka obok krzyża. Następnie trumna została przeniesiona do „wieży sztandarów”. Obok pomnika zgromadziły się olbrzymie tłumy. Straż pełniły oddziały szturmowców, tworzących kordon i  szpalery. Przed trumną defilowały delegacje ze sztandarami. Roiło się od najrozmaitszych mundurów. Obok mundurów Reichwehry widać było mundury szturmowców, różnych organizacyj partyjnych. Obok nowych mundurów zwracały uwagę mundury z czasów cesarstwa, obok czapek szturmowców błyszczały w słońcu pikelhauby. Ponad zbitą masą tłumów wznosiła się olbrzymia ośmiokątna bryła pomnika. Z 8 potężnych baszt unosiły się kłęby, z kotłów wypełnionych palącą się smołą. Z wierzchołków baszt zwisały ku ziemi olbrzymie czarne chorągwie. Na podwórzu wzdłuż murów wszystkie miejsca zarezerwowane dla gości honorowych były zajęte od samego rana. Do Tannenbergu przybyło kilkuset korespondentów wielkich dzienników europejskich, amerykańskich, a nawet japońskich. W Olsztynku, przy budynkach telefonicznych panował nieznany w tej cichej miejscowości tłok. Korespondenci podawali wstępne wiadomości z uroczystości pogrzebowych. Niektóre z dzienników zagranicznych wysłały po kilku korespondentów i fotografów.

Przemówienie Hitlera.
Po kazaniu wypowiedzianem przez pastora Dohrmanna przemówił nad trumną kanclerz Hitler, który w krótkich i mocnych słowach scharakteryzował postać feldmarszałka Hindenburga. Mówiąc o bitwie pod Tannenbergiem kanclerz wspomniał o tragicznym dla Niemiec końcem wojny.„Hindenburg-mówił kanclerz-zdławił zbrodnie wobec ojczyzny. Z szeregów-mówił dalej-wycofał się wódź, którego imię wpisane zostało po wieczne czasy do księgi dziejów. Jest to ostatni tryumf starej armji, że naród niemiecki w r.1925 nie mógł znaleźć wybitniejszego przedstawiciela, jak starego żołnierza i generała feldmarszałka wojny światowej. Jest to tajemnicze zrządzenie Opatrzności, że w czasie prezydentury tego pierwszego żołnierza i sławy naszego narodu niemieckiego. W imię jego dokonało się dzieło zjednoczenia. Feldmarszałek Hindenburg jako prezydent Rzeszy był obrońcą rewolucji narodowo-socjalistycznej i przez to umożliwił odrodzenie się naszego narodu. Przed 20 laty-ciągnął dalej kanclerz Hitler-rozległy się po raz pierwszy z tego miejsca dźwięki, głoszące sławę imienia Hindenburga. Dziś przy dźwiękach tych samych dzwonów prowadzimy zmarłego, siwego feldmarszałka na wielkie pole bitwy, gdzie odniósł jedyne w swoim rodzaju zwycięstwo. Naród niemiecki będzie przychodził do swego zmarłego bohatera, aby w czasach krytycznych czerpać nowe siły do życia. Gdy zniknie ostatni ślad cierpienia, imię jego pozostanie wciąż nieśmiertelne. Zmarły wodzu, wejdź do Wallahalli”. Po przemówieniu kanclerza Hitlera orkiestra odegrała starą pieśń żołnierską. W uroczystościach pogrzebowych wziął udział płk. Hindenburg, syn zmarłego prezydenta, ministrowie Rzeszy, członkowie Reichstagu, weterani wojny światowej ze sztandarami 8-miu pułków, które brały udział w bitwie pod Tannenbergiem oraz przeszło 200 tys. osób ze wszystkich stron Niemiec".